Dzyndzałki zwane także dzybdzałkami czy dzybdzalikami to jedno ze sztandarowych dań tradycyjnej kuchni mazurskiej. Dzyndzałki w wersji z hreczką to pierożki z kaszą gryczaną przypominające tradycyjnej litewskie kołduny.

Historia dzyndzałek wywodzi się z Kresów Wschodnich, to stamtąd wraz z ludnością przesiedleńczą przybyły one na Mazury. Ich nazwa najprawdopodobniej pochodzi od charakterystycznych brzegów pieroga, w postaci długich uszu, tzw. „dzyndzli” oraz od lwowskiej nazwy gryki – hreczki. Dzyndzałki tradycyjne chętnie jadano w domach, barach czy karczmach. W 2019 roku wpisane zostały na Listę Produktów Tradycyjnych prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Przepis:

Cebulę do farszu kroimy w drobną kostkę i szklimy na tłuszczu. Grzyby czyścimy i kroimy, a po obgotowaniu dorzucamy do cebuli. Doprawiamy solą i pieprzem. Jednocześnie gotujemy kasze gryczaną aż będzie miękka i jeszcze gorącą mieszamy z cebula i grzybami. Dodajemy pokrojoną natkę i ewentualnie inne zioła według własnego upodobania. Gdyby masa po ostudzeniu była zbyt mało gęsta możemy wbić do niej jajko.  

Na stolnicę wysypujemy mąkę, sól. Wlewamy olej i formujemy kopczyk z zagłębieniem w środku. Wlewamy do niego wrzątek i siekamy całość nożem. Wbijamy jajko i przez około 5 minut wyrabiamy ciasto, aż do uzyskania zwartej, sprężystej i plastycznej masy przypominającej plastelinę.  

Z ciasta formujemy kule i odstawiamy na 15 minut pod przykrycie (np. w misce pod talerzykiem) w temperaturze pokojowej. Następnie rozwałkowujemy ciasto na cienko, podsypując mąką. Z rozwałkowanego ciasta wykrajamy kółka, wypełniamy je farszem i zlepiamy. Gotujemy w osolonej wodzie przez około 5 minut od wypłynięcia dzyndzałek. W międzyczasie kroimy cebulę w piórka i wytapiamy skrzeczki. Jeśli użyjemy gęsiego tłuszczu to będzie ich zdecydowanie mniej niż ze słoniny. Gorące dzyndzałki okraszamy przygotowaną w ten sposób cebulą ze skrzeczkami.  

Składniki (do przygotowania porcji obiadowej dla 4-osobowej rodziny)

Farsz:

– 1 szklanka palonej kaszy gryczanej

– 2 szklanki wody

– 2 cebule

– 20 dkg obgotowanych grzybów (mieszanych lub samych kurek)

– łyżka tłuszczu do zeszklenia cebuli i podsmażenia grzybów

– garść natki pietruszki

– sól

– zmielony pieprz – ok 20 ziaren

– ew. tymianek, łyżeczka świeżego lub ½ łyżeczki suszonego

Ciasto:

– ½ kg mąki pszennej – najlepiej krupczatki

– 200 ml wody

– 2 łyżki oleju

– 1 jajko

– ½ łyżeczki soli

– zwykła mąka do podsypania ciasta na stolnicy

Omasta:

– 10 dkg surowego tłuszczu gęsi pokrojonego w grubą kostkę

– cebula

SMACZNEGO!